* Sciport *

اول مساله كه بايد به آن توجه داشته باشيم، دانستن تفاوت‌هاي سرماخوردگي، آنفولانزا و آلرژي، امري مهم براي مقابله با اينگونه بيماري‌ها است.

بر خلاف باور بسياري از مردم، هواي سرد تاثيري بر سرماخوردگي ندارد يا اگر هم دارد بسيار اندك است. حقيقت آن است كه در طول فصل‌هاي سرد، مردم اغلب اوقات خود را در محيط‌هاي سرپوشيده و بسته مي‌گذرانند، در نتيجه شانس و فرصت پخش شدن ويروس به طريق تماس نزديك از فردي به فرد ديگر افزايش مي‌يابد. به طور كلي، ويروس سرماخوردگي از دو طريق انتقال مي‌يابد، اول از طريق تنفس و استنشاق ترشحات عفوني، عطسه و سرفه پخش شده در هوا و دوم از طريق لمس اشيای آلوده به ويروس (مانند كتاب، دستگيره‌ی در و دست دادن با افراد بيمار) و لمس متقابل صورت.

هواي سرد، رطوبت را كاهش مي‌دهد، از اين رو باعث خشك شدن مجراي بيني مي‌شود و بدين وسيله شرايط براي واگير كردن ويروس آماده مي‌شود. ترشحات معمول و طبيعي بيني و گلو يكي از اولين خطوط دفاعي بدن در مقابل ويروس‌هاي سرماخوردگي هستند، به علاوه بسياري از ويروس‌هاي سرماخوردگي با كاهش رطوبت، دوام بيشتري پيدا مي‌كنند.

تشخیص :
تشخيص سرماخوردگي و آنفولانزا از يكديگر بسيار مهم است، خصوصا در مورد کودکان و افراد مسني كه سيستم دفاعي بدن‌شان دچار اختلال و اشكال است و به بيماري سرماخوردگي و آنفولانزا دچار شده‌اند؛ چرا كه بيماري سرماخوردگي به آساني قابل درمان است ولي آنفولانزا يكي از بيماري‌هاي خطرناكي است كه مي‌تواند به مرگ منجر شود. به طوري كه آمار نشان مي‌دهد، آنفولانزا سالانه تنها در آمريكا جان 20 هزار نفر را مي‌گيرد. سرماخورگي و آنفولانزا هر دو نشانه‌هاي مشتركي دارند اما معمولا مي‌توان آن‌ها را از هم تميز داد.

به طور كلي نشانه‌هاي سرماخوردگي مرحله به مرحله و طي چند روز بعد از شروع عفونت بروز پيدا مي‌كند. سرماخوردگي معمولا با گلودرد همراه با عطسه و آبريزش بيني يا گرفتگي بيني شروع مي‌شود. تب، يك علامت معمولي براي يك سرماخوردگي ساده نیست و زماني كه تب وجود دارد، معمولا بيانگر وجود عفونت باكتريائي است. همچنين معمولا سردرد شديد و دردهاي شديد عضلاني رابطه مستقيمي با بيماري سرماخوردگي ندارند و علائم خستگي و ضعف نيز خفيف است. نشانه‌هاي آنفولانزا از قبيل سردرد، سرفه‌هاي خشك، لرز و درد عمومي در تمام بدن معمولا به طور ناگهاني ظاهر مي‌شود. همچنين تب بالا ( 38/8 – 40 درجه سانتيگراد ) در مدت سه تا چهار روز، يكي از مهمترين نشانه هاي آنفولانزا است. گرفتن بيني، عطسه، و گلودرد از نشانه‌هاي بارز آنفولانزا نیست. اين علائم اگر وجود داشته باشد، معمولا در مراحل آخر بيماري بروز مي‌کند. تميز دادن بين سرماخوردگي و آلرژي داراي اهميت بسياري است. نشانه‌هاي سرماخوردگي و آلرژي مي‌تواند مشابه باشد. اما يك سري از نشانه‌ها و علامت‌هاي به خصوصي وجود دارد كه مي‌توان آن دو را از هم متمايز كرد. در حقيقت هم آلرژي و هم سرماخوردگي داراي نشانه‌هايي از قبيل گرفتگي بيني، عطسه، آبريزش چشم و گاهي سردرد است. اما علائم سرماخوردگي يكي يكي ظاهر مي‌شوند. ابتدا عطسه، آبريزش بيني، آبريزش چشم و به دنبال آن گرفتگي بيني، اما در آلرژي تمام علائم با هم و در يك زمان ظاهر مي‌شوند.

عطسه‌هاي پياپي و پشت سر هم معمولا نشانه وجود آلرژي است‌، در صورتي كه تك عطسه معمولا نشانه سرماخوردگي است. به علاوه در سرماخوردگي ترشحات بيني زرد رنگ است، در صورتي كه در آلرژي ترشحات بيني بی‌رنگ و رقيق است. يكي ديگر از تفاوت‌هاي آلرژي و سرماخوردگي اين است كه طول مدت وجود علائم سرماخوردگي مي‌تواند 7 تا 10 روز ادامه داشته باشد، در حالي كه نشانه‌هاي آلرژي در مدت بسيار كوتاه‌تري پايان مي‌يابد.

تاكنون بيش از 200 نوع مختلف از ويروس سرماخوردگي شناخته شده است. ويروس pare – influenza- corona – Rhino جزء رايج‌ترين ويروس‌ها است. قسمت بالايي بيني به علت داشتن دماي مناسب 32.7 درجه سانتيگراد، يكي از مناسب‌ترين مكان‌ها براي رشد ويروس‌هاست. برخي از انواع ويروس‌هاي آنفولانزا و سرماخوردگي قابليت جهش و تغيير نوع به ويروس ديگر را دارند. اين امر دانشمندان را براي پيدا كردن واكسن‌هاي موثر به دردسر انداخته است. به طور كلي زنان بيشتر از مردان دچار سرماخوردگي مي‌شوند. اما بسياري از مردم بر اين باورند كه اين امر به دليل ضعف جسماني و يا ضعف سيستم دفاعي بدن زنان است. اما دليل اصلي آن اين است كه زنان در ارتباط بيشتري با بچه‌ها هستند و همچنين بچه‌ها بيشترين آمار سرماخوردگي را دارند. اصولا اين امر به دليل ضعف ساختار سيستم دفاعي بچه‌ها يا مقاومت كم آن‌ها در مقابل عفونت‌ها و همچنين به دليل تماس زياد با بچه‌هاي ديگر مدرسه و مكان‌هاي ديگر است.

آسپرین توسط بیشتر مردم برای کاهش علائم و نشانه‌های سرماخوردگی مصرف می‌شود اما تحقیقات نشان داده است که آسپرین، شمارش ویروس‌های سرماخوردگی در ترشحات بینی را افزایش داده و در نتیجه شانس سرایت بیماری را از شخصی به شخص دیگر افزایش می‌دهد. بنا بر نظر سازمان ملی تحقیقاتی آلرژی و بیماری‌های واگیردار آمریکا، انجمن متخصصین اطفال آمریکا توصیه می‌کنند که نباید به بچه‌ها و نوجوانان آسپرین یا هر داروی دیگر که حاوی آسپرین است جهت درمان بیماری‌های ویروسی به خصوص برای آبله مرغان و آنفولانزا تجویز شود. نتیجتا تحقیقات پزشکی حاکی از این است که استفاده از آسپیرین برای درمان بیماری‌های ویروسی سرماخوردگی در کودکان باعث بیماری Reye شود. این بیماری می‌تواند باعث زیان‌های غیر قابل جبران مغز و کبد شده و در مواقعی باعث مرگ اطفال شود.

شایان ذکر است که استفاده داروهای ضد درد مانند استامینوفن در مراحل اول سرماخوردگی می‌تواند باعث اختلال در سیستم طبیعی دفاعی بدن شود. هیچ درمان خاصی برای سرماخوردگی یا آنفولانزا وجود ندارد و تنها گذشت دوره بیماری و کارایی سیستم دفاعی بدن، بهترین راه حل و درمان است. اگر چه تعداد زیادی از افراد با دیدن علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا، شروع به خوردن آنتی‌بیوتیک می‌کنند ولی این آنتی بیوتیک‌ها معمولا از نسخه‌های قبلی باقیمانده است یا اینکه از دوستان و آشنایان می‌گیرند و یا با قیمت‌های پایین از بازار می‌خرند که این گروه را معمولا افراد بی‌بضاعت و افراد بدون پوشش بیمه‌ای تشکیل می‌دهند. آنتی بیوتیک‌ها برای عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌شود در حالی که سرماخوردگی عامل ویروسی دارد و آنتی بیوتیک نمی‌تواند ویروس را متوقف کند. مصرف خودسرانه و بدون مشورت پزشک، باعث به وجود آمدن نوع‌های جهش یافته جدیدی از باکتری‌ها می‌شود که نسبت به آنتی بیوتیک مقاومت دارند و این امر برای پزشکان مشکلات بسیاری را به وجود آورده است. بسیاری از مردم بر این باورند که مصرف زیاد ویتامین ث، باعث جلوگیری از سرماخوردگی می‌شود و یا نشانه‌های سرماخوردگی را کاهش می‌دهد اما هنوز دلیل قانع کننده‌ی علمی برای این موضوع پیدا نشده است. البته در این مطلب شکی نیست که ویتامین ث یک ویتامین اساسی است و باعث افزایش سلامتی می‌شود و امکان دارد که باعث کاهش دوره‌ی سرماخوردگی نیز بشود اما در درمان و جلوگیری از سرماخوردگی تأثیر بسزائی ندارد. در حقیقت مصرف زیاد ویتامین ث برای مدت زمان طولانی می‌تواند مضر باشد و می‌تواند باعث اسهال و کاهش آب بدن در بزرگسالان و بچه‌ها شود و باعث نتایج گمراه‌کننده و اشتباه در آزمایشات خون و ادرار گردد.

مدارک علمی وجود دارد که قرصهای مکیدنی روی (zinc) می‌تواند دوره‌ی سرماخوردگی را کاهش دهد. تحقیقات پزشکی نشان داده است که اگر قرص‌های مکیدنی در طول 24 ساعت اول بروز علائم سرماخوردگی مصرف شود، می‌تواند دوره‌ی سرماخوردگی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. محققان بر این باورند که «روی» 'از ارتباط ویروس‌های سرماخوردگی و سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند ولی از ایجاد سرماخوردگی و یا آنفولانزا جلوگیری نخواهد کرد و اگر این قرص‌ها برای مدت طولانی استفاده شوند، می‌تواند سیستم دفاعی بدن را ضعیف نماید و باعث افزایش کلسترول خون شود.

از آنجایی که درمان خاصی برای سرماخوردگی و آنفولانزا وجود ندارد، پیشگیری بهترین سلاح برای این عوامل ویروسی است. شستن دست‌ها و لمس نکردن صورت، راه‌های ساده اما مؤثر برای جلوگیری هستند. یکی از عادت‌های اشتباهی که مردم دارند این است که در هنگام سرماخوردگی یا آنفولانزا، در دستمالی که برای عطسه یا سرفه استفاده کرده‌اند در جیب یا دست خود نگه می‌دارند و مجددا آ‌ن‌را مورد استفاده قرار می‌دهند. این یک راه بسیار ساده‌ای است که عوامل بیماری دوباره به بدن انتقال یابند و بتوانند باغث تشدید بیماری شوند. بیمارن می‌باید دستمال مورد استفاده را فورا پس از یک بار مصرف دور بیندازند. یک اشتباه معمول دیگر آن است که با فشار بینی، خود را در یک دستمال تمیز می‌کنند. فشار هوا باعث می‌شود که مقداری از ترشحات بینی که حاوی ویروس‌ها و میکروب‌ها هستند را به سینوس‌های زیر چشم انتقال دهند و باعث عفونت سینوسی می‌شوند.

از آنجایی که مراقبت و درمان پزشکی خاصی برای سرماخوردگی و آنفولانزا وجود ندارد، بهترین راه درمان، استراحت و نوشیدن مایعات به مقدار زیاد است. بسیاری از مردم سلامت خود را از آنفولانزا در طول چند روز به دست می‌آورند در صورتی که سرماخوردگی ممکن است به مدت یک یا دو هفته به طول انجامد. اگر نشانه‌های بیماری بدتر شوند و یا برای مدت طولانی ادامه یابد و یا علائمی مانند تنگی نفس، درد در قفسه‌ی سینه، تب، استفراغ، احساس درد زیاد در هنگام بلعیدن، سرفه مداوم، گرفتگی بینی و سردرد ظاهر شود، مراجعه به پزشک، تصمیم خوب و به جایی خواهد بود./

اخبار مرتبط:

واکسن آنفولانزا براي زائران عمره تامين شد

زائران مسن، بیشتر در معرض بیماری‌های عفونی